Vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olan bademcikler, enfeksiyonlarla savaşta önemli role sahiptir. Boğazın arka tarafında, her iki tarafta bezelye tanesi şeklindeki bu dokular, enfeksiyonlara karşı antikor üretir. Geniz eti ise bademciklerin arkasındaki ağız çatısı olarak tanımlanan bölgede, küçük dilin üst tarafında bulunan bir diğer bağışıklık sistemi dokusudur.
Enfeksiyonlara karşı vücudun bağışıklık sistemini uyaran ve antikor üretiminde rol oynayan geniz eti üzüm salkımına benzer bir görünüme sahiptir. Bu dokuların sağlığı özellikle çocukluk döneminde önemlidir.
Çocukluk döneminin en sık karşılaşılan hastalıkları, tekrarlayan bademcik iltihabı ve geniz etinde büyümedir. Savunma sisteminde meydana gelen bu enfeksiyon ve büyümeler abseye, kötü nefes kokusuna, nefes almada zorlanmaya, uyku bozukluklarına, sık tekrarlayan orta kulak iltihabına ve dolayısıyla gereğinden fazla antibiyotik kullanımına sebep olabilirler.
Geniz eti (Adenoid) nedir ve nerededir?
Burun ile boğaz arasındaki burun boşluğunun, yutak ile birleştiği bölgede bulunan adenoid, halk arasında geniz eti olarak bilinir. Bağışıklık sistemine ait hücreler barındıran bu lenfoid doku, vücuda giren virüslere ve bakterilere karşı antikor üretir.
Bu aktiviteye bağlı olarak adenoid hiperplazi olarak bilinen geniz eti büyümesi görülür. Solunum yolu üzerinde bulunan geniz etinin büyümesi, solunumu kısıtlayabilir. Çocukluk çağında önemli bir role sahip olan geniz eti, yaşın ilerlemesiyle birlikte bu önemini kaybeder.
Geniz eti neden büyür?
Geniz eti büyümesine, sıklıkla geniz eti dokusundaki bağışıklık hücrelerini harekete geçiren durumlar neden olur. Enfeksiyonlar, alerji, genetik geçiş, kimyasallara maruz kalmak, kansere bağlı tümöral büyüme, geniz eti büyümesine neden olan başlıca etmenlerdendir.
Geniz eti büyümesinin belirtileri nelerdir?
Geniz eti büyümesine bağlı olarak kişide genizden konuşma, hırıltılı solunum, horlama, ağızdan soluma, baş ağrısı, burun tıkanıklığı, sıklıkla tekrarlayan orta kulak iltihabı, sinüzit, iştahsızlık, gelişim geriliği ve idrar kaçırma gibi belirtiler görülebilir.
Geniz eti büyümesi tanısı nasıl konulur?
Geniz eti büyümesinin tanısı mutlaka endoskopik olarak konulmalıdır. Doktor endoskopla burundan giriş yaparak geniz bölgesine ilerler ve cihazın ucundaki kamera yardımıyla, geniz eti büyümesi olup olmadığına bakar. Geniz eti büyümesi varsa, büyümenin ne boyutta olduğu ve solunum sistemini ne kadar etkilediği de tespit edilebilir.
Geniz eti tedavisi nasıldır?
Geniz eti büyümelerinde tedavi yöntemi kişisel durumlara ve altta yatan nedenlere göre değişebilir. Tedavi yöntemi de yine hastanın koşullarına göre planlanır. Enfeksiyona bağlı olarak geniz etinde bir miktar büyüme normaldir. Bu büyüme kendiliğinden iyileşebileceği gibi, geniz etinde iltihap varlığında antibiyotik kullanımı gerekebilir.
Özellikle büyüme çağındaki küçük çocuklarda viral enfeksiyonların yol açtığı büyümenin ilerleyen yaşla birlikte küçülmesi beklenir. Bu nedenle çocuk hasta ek bir tedavi olmaksızın bir süre takip edilir. Bununla birlikte geniz etini küçültecek ve hastanın hava yolunu açacak ilaçlar da hastaya reçete edilebilir. İlaç tedavisine yanıt vermeyen hastalar için cerrahi yönteme başvurulabilir.
Geniz eti ameliyatına hangi durumlarda karar verilir?
Endoskopi ile geniz eti büyümesi tespit edilen hastalarda, geniz eti iltihabının sık tekrarlandığı durumlarda, solunum zorluğu yaşayan ve buna bağlı olarak çeşitli dental problemleri bulunan hastalarda, konuşma ve beslenme bozukluğu olanlarda, geniz etinde kanser şüphesi görülen hastalarda, uyku apnesi olanlarda, özellikle sık tekrarlayan dirençli orta kulak iltihabı varlığında Adenoidektomi (geniz etinin alınması işlemi) gerekebilir.Geniz eti alınması işlemine, tonsillektomi yani bademciklerin alınması işlemi de dahil edilebilir.
Geniz eti ameliyatı nasıl olur?
Genel anestezi altında yapılan geniz eti ameliyatı, geniz etinin ağız içinden çıkarılmasıyla gerçekleştirilir. Operasyonda deri üzerine kesi yapılmaz.
Geniz eti ameliyatı ne kadar sürer?
Geniz eti ameliyatı yaklaşık yarım saat kadar sürer. Hastanede kalış süresi ameliyattan sonra 4 saat kadardır.
Geniz eti ameliyatı sonrası süreç nasıldır?
Geniz eti ameliyatından sonraki iyileşme süreci hızlıdır ve normal gıdalarla beslenmeye ertesi günden itibaren başlanabilir. Yaklaşık 1 hafta içinde kişi normal yaşamına dönebilir.
Bebeklerde ve çocuklarda geniz eti büyümesi ameliyat gerektirir mi?
Geniz eti büyümesi, bebeklerde ve çocuklarda sıklıkla görülen bir durumdur. İlaçla tedaviye yanıt alınamayan durumlarda cerrahi müdahale gerekir.
Geniz eti alınmazsa ne olur?
Büyüyen ve ilaçla küçülmeyen geniz eti, yüz ve çene kemiklerinde kalıcı form bozukluklarına, büyüme ve gelişme geriliklerine, kalıcı işitme problemlerine neden olabilir.
Geniz eti için hangi doktora gidilir?
Geniz eti belirtileri gösteren hastaların bir kulak burun boğaz hekimine başvurması gerekir.
Geniz eti alındıktan sonra tekrar büyür mü?
Geniz eti doğumdan itibaren büyümeye başlayabilir. 3-5 yaş arasında en yüksek boyutuna ulaşır, sıklıkla 7 yaştan sonra küçülmeye başlar. 10-12 yaş itibariyle geniz etinin büyük oranda küçülmüş olması beklenir. 2 yaş altı çocuklarda geniz eti alındıktan sonra tekrar nüks edebilir. 2 yaş sonrasında bu oran çok daha düşüktür.
Bademcik nedir?
Bademcik vücudun ilk savunma kapısıdır. Ağız yoluyla vücuda giren virüs ve bakterilere karşı savunma geliştiren, vücudu hastalıklardan koruyan lenfatik sistemin önemli bir elemanıdır. Boğazın iki yanında duran oval görünümlü parçalardır.
Bademcik iltihabı (Akut Tonsillit) nedir?
Solunum yoluyla vücuda giren bakteriler ve virüsler, bademciklerin iltihaplanmasına yol açar. Bulaşıcı olan bu durum sıklıkla 3 ile 15 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Bademcik iltihabı (akut tonsillit) nedir sorusu bu şekilde cevaplanabilir.
Bademcik iltihabı nasıl oluşur?
Bakterilere ve mikroplara karşı savunma sistemi görevi gören bademcikler bu görevleri sırasında hassas yapıları nedeniyle sıklıkla iltihaplanır. İltihaplanmaya bağlı olarak boyutları da bir miktar büyür. Çoğunlukla virüslerin neden olduğu iltihaplanmaların yaklaşık %20’si bakteri kaynaklıdır.
Bademcik iltihabı belirtileri nelerdir?
Bademciklerde kızarıklık ve şişlik, bademciklerin üzerinde beyaz ya da sarı renkli iltihap varlığı, boğaz ağrısı, boğazda kaşıntı hissi, yutma güçlüğü, yüksek ateş, öksürük, kulak ağrısı, geniz akıntısı, baş ağrısı ve kusma gibi belirtiler, bademcik iltihaplanmasında yaygın olarak görülür.
Kronik tonsillit nedir?
Boğaz ağrısı, hâlsizlik, hafif ateş, yutma güçlüğü, kansızlık, boğazda kaşıntı ve kuruluk gibi belirtilerin varlığı ve bu durumun sıklıkla tekrar etmesi kronik tonsillit olarak tanımlanır.
Bademcik teşhisi nasıl konur?
Klinik muayeneden sonra hekim bazı testler ya da tetkikler isteyerek teşhisini netleştirir. Hızlı antijen testi olarak bilinen strep testi, boğaz kültürü ve kan testleri bunlardan bazılarıdır.
Bademcik iltihabı tedavisi nasıl olur?
Bademcik iltihaplanmasında tedavi, nedene bağlı olarak antibiyotik kullanımıyla yapılabilir; ancak, iltihaplanmanın sık olması ve kişide farklı sağlık sorunlarına yol açması durumunda cerrahi müdahale gerekebilir.
Bademcikler ne zaman ameliyat edilmelidir?
İlaçla tedaviye yanıt alınamaması ya da bademciklerin sık sık iltihaplanması durumunda vücuda faydadan çok zarar getiren bademciklerin, cerrahi müdahaleyle alınması gerekir. Bu durum bağışıklık sistemini zayıflatmaz. Bu işleme tonsillektomi denir. Bu operasyonun uygulanması yaklaşık yarım saat sürmektedir.
Bademcik ameliyatının riski var mı?
Bademcik ameliyatları risk oranı düşük cerrahi işlemlerdendir. İşlem sonrası nadiren de olsa kanama görülebilir.
Bademcik ameliyatı ne zaman iyileşir?
Bademcik ameliyatı olan hastalar yaklaşık 2 hafta sonra sağlıklarına kavuşurlar. Bu süre içerisinde doktorun talimatlarına uymak önemlidir.
Bademcik ameliyatından sonra nasıl beslenmek gerekir?
Bademcik ameliyatından sonraki ilk hafta sıvı ve ılık beslenme önerilir. Dondurma gibi soğuk yiyeceklerin tüketilmesi ile damarlarda büzüşme sağlanarak kanama riski azaltılmış olur.
Bademcik enfeksiyonları tedavi edilmezse ne olur?
Tedavi edilmeyen bademcik enfeksiyonları, zatürre, menenjit, orta kulak iltihabı gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Bademcik iltihabı bulaşıcı mıdır?
Bademcik iltihabı virüs ve bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlardandır. Bu mikroplar bulaşıcı olduğu için günlük hayatımızda küçük tedbirler alarak bu tür bulaşmayı önleyebiliriz.
Bademcikler şiştikten ne zaman sonra hastaneye gidilmeli?
Bademcikler vücudun doğal savunma sisteminin önemli bir parçasıdır. İki günden fazla süren yüksek ateş ve bademcik şişmesi halinde oluşabilecek komplikasyonların önüne geçmek adına bir hastaneye başvurulmalıdır.
Ameliyatla alınan bademcikler tekrar büyür mü?
Ameliyat yerinde bırakılan küçük kalıntılar bademciğin tekrar büyüdüğü algısını oluştursa da iyi bir şekilde alınan bademcik tekrar büyümez.